VERHIP! EEN STRIP..... : De makers van Tom Poes

1944/1945 Voorbereidingen

Een kleine groep studiomedewerkers rond Toonder bleef doorwerken aan de voorbereidingen allerlei nieuwe producten. De strip Kappie werd in deze periode bedacht en er werd gewerkt aan het reclameproject Pinneke Proost.

In de oorlogstijd was de Tom Poes strip enorm populair geworden. Er verscheen allerlei merchandising rond de strip.

Hierboven o.a. ansichtkaarten die in Nederland uitgebracht werden door De Muinck & Co. Vrij onbekend zijn de ansichtkaarten die in het buitenland verschenen. Voor deze serie werd basismateriaal gebruikt uit de tekenfilm waar de Toonderstudio's in de oorlogsjaren aan werkten. Het is duidelijk dat dit geen stills zijn uit de tekenfilm want deze werd niet in kleur gemaakt (rechtzetting: Eiso Toonder).

In 1946 verschenen er bij uitgeverij D. Blazer & Metz vier prachtige boekjes: Tom Poes en de oude ruïne , Tom Poes aan het strand, Tom Poes en de begraven schat en Tom Poes in het Lunapark. De verhalen vielen qua opzet nogal buiten die van de laatst gepubliceerde dagstrips en waren meer gericht op de jongere kinderen.

De weekstrip

Nadat de Tom Poes dagstrip op 20 november 1944 werd onderbroken, verscheen Tom Poes na de oorlog voor het eerst weer in het najaar van 1945 als weekstrip in "Ons Vrije Nederland".

Eerst als Gagstrip (11 afleveringen) en later als vervolgverhaal. In deze periode werden op de studio ook de nieuwe strips als Kappie, Panda en Eric de Noorman voorbereid. Als je de strips die in "Ons Vrije Nederland" werden geplaatst onder de loep zou leggen zou het opvallen dat er verschillende tekenaars en inkters aan meegewerkt moeten hebben in deze periode. Wie werkten er in die tijd zoal op de studio's? Ton Beek (manusje van alles, dus laat ik hem in deze omschrijven als rasterman en inkter), Wim Lensen, Ben van 't Klooster, Frits Godthelp (tekenaar maar vooral inkter), Richard Klokkers (inkter), Hans Kresse (maakte de dagstrip Robby; werkte aan de voorbereidingen voor de Kappie strip en die van Eric de Noorman), Cees van de Weert (studiochef), Henk Sprenger en Henk Kabos.

Hier waren het in ieder geval Wim Lensen, Frits Godthelp en Marten Toonder die bezig waren met het produceren van de strips.

Terwijl de dagstrip tijdelijk niet meer verscheen ging het blad Ons Vrije Nederland Tom Poes als weekstrip publiceren. Deze werd gemaakt door een wisselende samenstelling van medewerkers. Aan de bovenstaande strip uit 1947 hebben de tekenaars meegewerkt die vlak na deze stripaflevering de Tom poes dag strip weer zijn gaan produceren. Als gevolg hiervan werden 'andere' studiomedewerkers aan de weekstrip gezet. Het gevolg is hieronder te zien (vergelijk de tekenstijl maar eens met de aflevering die hieraan vooraf ging). Deze strips stonden in 1946 en 1947 in Ons Vrije Nederland.

1947/1948 van 't Klooster, Klokkers en Toonder

Vanaf maart 1947 verscheen Tom Poes weer als dagstrip. Ben van 't Klooster, Richard Klokkers (inkter) en natuurlijk Toonder zelf waren verantwoordelijk voor deze strips.

De jas van Bommel was vanaf zijn eerste optreden in 1941 getooid met de horizontale en verticale rechte lijnen. Later gingen de lijnen meewapperen met de vorm van de jas. Grappig is dat het er op lijkt dat de jaswissel in de bovenstaande plaatje reeds heeft plaatsgevonden. Zoals blijkt uit de volgende strip was het slechts een eenmalige vooruitblik van van 't Klooster. De rechte Ruit is weer hersteld en zal pas in 1949 weer meewapperen.

Ergens in 1948 moest van 't Klooster zijn werk aan de Tom Poes dagstrip voor lange tijd onderbreken omdat hij voor/onder/binnen de studio's een eigen dagstrip begon en veel reclame opdrachten uitvoerde.

Tekenteams voor de weekstrips

De weekstrips werden gemaakt door verschillende roulerende teams. Ook de makers van de dagstrip hielden zich als team ook nog bezig met een aantal weekstripverhalen:

De ene tovenaar heeft eigenlijk niets met de andere te maken maar is wel door een en dezelfde tekenaar getekend. Zowel de weekstrip (boven) als de dagstrip (onder) zijn in 1948 gepubliceerd.

1949

Hier was o.a. Frits Godthelp aan het werk:

Ook in 1949 maakten tekenaar Albert van Beek (mogelijk met assistentie van Hans Nije) en schrijver Waling Dijkstra de onderstaande weekstrip Heer Bommel en de Hollebosserknol (met dank voor de rechtzetting van Lambiek comiclopedia ).

De weekstrips werden inmiddels ook in verschillende bladen in binnen- en buitenland gepubliceerd.

Het Tom Poes weekblad 1947 tot 1951

Het Tom Poes weekblad verscheen van november 1947 t/m juni 1951. Het blad was een kweekvijver voor de medewerkers van de Toonderstudio's. Die medewerkers publiceerden er onder eigen naam hun strips. Dit in de hoop dat er succesvolle nieuwe stripreeksen zouden ontstaan die net als de Toonderstrips doorverkocht zouden gaan worden aan kranten en weekbladen. Onder de vlag van de populaire Tom Poes verschenen strips van Wim Lensen, Piet Wijn, Frits Godthelp, Ben van 't Klooster, James Ringrose, Hans G. Kresse, Wim van Wieringen, Cees van de Weert, gerard van Straaten, Ansje Herblot, Francis Paid en Henk Sprenger. Tom Poes en heer Bommel verschenen op covers en op redactionele pagina's. Daarnaast werden de Tom Poes weekstrips die eerder in Ons Vrije Nederland waren gepubliceerd herplaatst. Een van de tekenaars die niet onvernoemd gelaten mag worden is Ben van Voorn die net op de studio was komen werken en veel prachtige covers tekende.

Veranderingen 1941 - 1974